Zapraszamy do zapoznania się z recenzją autorstwa Jarosława Syrnyka — profesora nauk humanistycznych, historyka i antropologa kultury.
Recenzja ukazała się na łamach Akademickiej Platformy Czasopism, w czasopiśmie Dzieje Najnowsze.
STRESZCZENIE
Artykuł zawiera analizę książki Paula Roberta Magocsiego Pod osłoną gór. Dzieje Rusi Karpackiej i Karpatorsuinów.
Jego celem jest określenie, z jakiego rodzaju interpretacją przeszłości mamy w niej do czynienia. Karpatorusini traktowani są przez Magocsiego dwojako: z jednej strony pisze on ogólnie, że każdy naród jest konstruktem, w czym przejawia się znane ujęcie Benedicta Andersona, z drugiej zaś odnosi się do określonej, niemal namacalnej wspólnoty. Dzieje Karpatorusinów wydobywane są w tej pracy z historii Polski, Słowacji, Węgier i Rusi.
Książka wyraźnie i konsekwentnie próbuje przekonać czytelnika o istnieniu narodu znikąd, jak pisał przed laty o Karpatorusinach ten sam autor. Jest to próba całościowej konstrukcji dziejów Karpatorusinów, ich wynaleziona historia. Magocsi stara się przekonać czytelnika, że konstrukcję tę można rozciągnąć przynajmniej na tysiąc lat, że dotyczy ona wcale nie tak małej wspólnoty, choć rozsianej po świecie. Jej liczebność wywodzi z enigmatycznych „kompetentnych szacunków”, które dodatkowo znacząco różnią się od równolegle przywołanych oficjalnych danych. Książka zawiera wiele ciekawych informacji.
Analiza jej treści, a przede wszystkim prowadzonej narracji, prowadzi jednak do wniosku, że wśród wszystkich znanych form interpretowania przeszłości najprędzej mogłaby stanowić przykład perswazyjnego wykładu politycznego.
Czytaj więcej:
→ Między nauką i polityką: interpretacja przeszłości w książce Paula Roberta Magocsiego „Pod osłoną gór. Dzieje Rusi Karpackiej i Karpatorusinów”